Adet görmesi düzenli olan bir kadında kanama ölçüsünün fazla olması, Adet düzeninin normal olmaması veya da adet kanamaları dışında da kanamalar geçirme durumuna anormal uterin kanamalar denir. Kısaca söylemek gerekirse uterus kaynaklı (rahim kaynaklı) normal sayılan süre ve miktarın dışındaki kanamalar anormal uterin kanama olarak adlandırılır.
Kişi üreme dönemindeyse yaşanan uterin kanamanın en sık rastlanan sebebi anovulasyondur. Prebubertal olan kız çocuklarında ise vulvovajinitler, yine uterin kanamanın en yaygın sebebi olarak gösterilebilir. Postmenopozal dönemdeki kadınların en çok karşılaştıkları neden ise endometrial atrofi olarak bilinmektedir.
Anormal uterin kanamalar içinde büyük bir kısım olan %70 lik bölümü bu kanama türünde gelişir. Bu kanama türünde altta yatan organik bir neden mevcut değildir. Büyük bir çoğunluğu anovulasyona bağlı nedenlerle ortaya çıkar.
Anormal uterin kanamalar arasında çok fazla olmayan %30luk kısmı bu tür kanamalardır. Kanama sebeplerini maddeler halinde inceleyelim.
– Miyom
– Endometrit
– Endometrial polip
– Adenomyozis
– Maliginite
– Endometrial atrofi
– Servisit
– Hipotiroit
– Hipertiroit
– Hiperprolaktinemi
– Kanama diyatezi
– Diabetes mellitus
Disfonksiyonel uterin kanamaları bu kanamaya sebep olan hormonal değişme mekanizmasına bağlı olarak dört farklı grupta inceleyebiliriz.
Östrojen düzeyi aniden düştüğünde bu tür kanamalar meydana gelir. Örnekler sıralamak gerekirse, ovulasyon zamanında olan intermenstrüel kanama, östrojen pikinin ardından östrojen seviyesinin aniden düşmesiyle ortaya çıkar. Bir başka örnekte de yeni doğan bir bebekte oluşabilecek vajinal kanamadır. Nadiren rastlansa da bunun sebebi anneden bebeğe hamilelik dönemince verilen östrojen hormonunun aniden kesilmesidir. Dışarıdan ek olarak kullanılan östrojen takviyelerinin kesilmesi de buna sebep olabilir.
Endometrium dokusunun yüksek oranda östrojen miktarıyla kalınlaşması sonucu kanama meydana gelir. Anovulatar yaşanan sikluslarda ovulasyon oluşmadığından dolayı progesteron sentezi yükselmez. Bu nedenle de endometrium uzun bir süre östrojen etkisinde kalır ve bu tür kanamalar oluşur. Polikistik over sendrom da bu tür kanamalara yol açar.
Östrojen ve progesteron hormonlarının etkisi ile endometriumda kalınlaşma yaşanır ve progesteron hormonunun aniden çekilmesiyle de kanama meydana gelir. Aslında normal adet kanaması da aynı şekilde oluşmaktadır. Ancak Korpus luteum yetmezliği, progesteron challenge testi ya da takviye olarak dışarıdan alınan progesteron hormonunun kesilmesi ile bu tür kanamaların yaşandığını anlayabiliriz.
Endometrium dediğimiz bölge uzun süre boyunca ve yüksek miktarda progesteron hormonuna maruz kalır ise atrofi oluşur ve kanama gerçekleşir. Proogesteron hormonu içeren ilaçların aniden kesilmesi ve Halban sendromu (korpus luteum persistansı) bu tür kanamalara örnektir.
Anormal uterin kanama çeşitleri kaynağındaki sebepleri araştırmak için ultrasonografi, CT, MR, Salin infizyon sonografi (SİS), HSG, histeroskopi, endometrial biyopsi, kanama tahlli ve hormon tahlili gibi yöntemlerin yanı sıra, anamnez ve fizik muayene de uygulanır.
Genellikle asıl sebep organik ise bu kanamalara yönelik olarak cerrah müdahale yolu tercih edilir. Polipektomi, myomektomi veya enfeksiyon nedenli ise antibiyotik veya sebebe yönelik ilaç tedavisi de uygulanabilir.
Eğer sıkıntı disfonksiyonel bir anormal uterin ise bu kanamalar için ameliyat çok nadiren gerekir. Genel olarak ilaç tedavisi veya yaşam tarzıyla ilgili belirli değişiklikler tdavi için yeterli olur. Buna örnek olarak, Polkistik over rahatsızlığına sahip obez bir kadını ele alalım. Bu kadında disfonksiyonel bir anormal üterin kanaması yaşanıyor ise kilo verme ve spor yapma gibi yaşam tarzında yapılacak değişiklikler tedavi olması için yeterli olacaktır. Eğer bu kanama kullanılan ilaçlar sebebiyle oluşmuş ise, bu ilaçların kullanımı durdurulmalı, farklı ilaçlar kullanılmalıdır.