Aşırı Terleme

Normal terlemeden farklı olan aşırı terleme, bireyin günlük hayatını olumsuz etkileyen bir terlemedir. Gün içerisinde yapılan faaliyetlerden tutun da sosyal yaşantıya, psikolojik duruma, iş ve öğrenim hayatına kadar pek çok anda etkileri olur. Tabi aşırı terlemenin birçok nedeni vardır. Tedavi edilebilen bir sorun olmasının yanında dikkat edilmesi ve önlem alınması gereken durumlar da aşırı terleme üzerinde önemlidir. Öncelikle normal terleme ve aşırı terleme nedir? bunlara bakalım. Ardından ise terleme çeşitlerinin sebeplerine göz atalım.

Normal Terleme

Vücut kendi sıcaklığının ayarlaması için çalışan fonksiyonun adı terlemedir. Beynimizde sürekli bir takip halinde olan ve terlemeyi yakından takip eden bir ısı düzenleme merkezi bulunur. Herhangi bir nedenle artan vücut sıcaklığı ısı düzenleme merkezinin sempatik sinirler üzerinden ter bezlerine sinyal gönderilmesine neden olur. Ayrıca bu merkez herkesin yakından bildiği termostat gibi görev yapar. Isı düzenleme merkezi ile gönderilen sinyaller ter bezlerinin çalışmaya başlamasını sağlar ve bu şekilde ter bezleri üzerinden ter dışarı atılır. Dışarı atılım deri üzerinden gerçekleşir. Günlük yaşam içerisinde meydana gelen bu durum normal terleme olarak kabul edilir.

Normal Terleme Nedenleri

– Sıcak hava

– Havadaki nemin fazla olması

– Spor yapmak

– Bedensel olarak efor sarf etmek

– Kalın giyinmek

– Sentetik yapıda giysiler giymek

– Çay, kahve ve bunlara benzer içecekler içmek

– Alkol

– Sigara içmek

– Stres yapmak

– Heyecan yapmak

– Acılı ya da baharatlı sıcak yemekler yemek

Aşırı Terleme

Hava normal sıcaklıkta olduğu halde, spor ve benzeri aktiviteler yapılmıyorsa, sıcak bir şeyler içilmiyor ve acılı sıcak yemekler yenmiyorsa kişi de görülen terleme aşırı terleme olarak adlandırılır. Ayrıca kişinin terlemesi günlük yaşamında birtakım sıkıtılar yaratıyorsa (sosyal yaşam, iş, eğitim – öğretim ve psikolojik durumunu etkiliyorsa) ve her gün yaptığı günlük faaliyetlerini yerine getiremiyorsa bu duruma aşırı terleme denebilir.

Aşırı Terlemenin Sebepleri Nelerdir?

Vücutta yer alan ve adına sempatik sistem denen sinirlerin normalden daha fazla çalışması aşırı terlemeye sebep olur. Ayrıca bazı hastalıklar da aşırı terlemenin sebepleri arasında yer alır. Stresli olmak ve psikiyatr tarafından verilen ilaçlar da bu çeşit terlemenin kişi de görülmesine neden olabilir. Vücutta bulunan iltihaplar ve enfeksiyonlar da kişiyi aşırı derecede terletebilir.

Aşırı Terlemeye Sebep Olan Hormon Hastalıkları

1. Tiroid Bezinin Normalden Fazla Çalışması

2. Testosteron Hormonunun Az Olması

3. Kan Şekeri Seviyesinde Düşme ve Gizli Şeker

4. Şeker (diyabet) Hastalığı

5. Böbrek Üstü Bezinde Tümör Oluşumu (Feokromasitoma üzerinde tümör)

Aşırı Terlemenin Fazla Görüldüğü Dönemler

Aşırı terlemenin bazı dönemlerde daha fazla ortaya çıktığını söylemek mümkündür. Bu dönemler aşağıdaki gibidir;

– Ergenlik

– Hamilelik

– Menopoz

Aşırı Terleme İki Şekilde Görülür!

Aşırı terlemenin iki farklı şekilde görüldüğü durumlardan biri bölgesel terleme, diğeri ise genel vücut terlemesi olarak karşımıza çıkar. Aşağıda yer alan tablo iki farklı aşırı terlemenin görüldüğü yerleri ve bu terlemelerin özelliklerini anlatmaktadır.

Bölgesel Terlemenin Görüldüğü Yerler ve Özellikleri	Genel Vücut Terlemesinin Görüldüğü Yerler ve Özellikleri
El, yüz, ayaklar ve koltuk altında	Vücudun genelinde görülür.
Bir ya da birden fazla bölgede aynı anda	Bacaklar, sırt, karın, bel, kalçalar ve göğüslerde ortaya çıkar.
Herhangi bir hastalık kaynaklı değildir.	Bir hastalığa ya da ilaca bağlı ortaya çıkabilir.
Tedavisi için normal tetkikler yapılır.	İlk önce muayene, daha sonra araştırma ve tetkik yapılması gerekir.
Ter bezlerinde yapı, büyüklük ve sayı normaldir.

Bölgesel Terleme Nedenleri Nelerdir?

Bölgesel terlemede doktor öncelikle kişinin herhangi bir hastalığı ve hormonlarında bozukluk olup olmadığını öğrenir. Bunun ardından birtakım tetkikler gerçekleştirir. Eğer tetkikler de normal çıkarsa bölgesel terlemenin nedeni terlemeyi düzenleyen ve adı sempatik sistem olan yapının ayar bozukluğundan söz edebilir. Bölgesel terleyen insanlarda sempatik sistem diğer insanlara göre hassas ve çok fazla çalışır. Aşırı çalışma sonucunda ise yüksek oranda ter meydana gelir. Hatta bu terlemenin herhangi bir anda yaşanan korku, stres, heyecan ve psikolojik etkiler ile başlaması muhtemeldir.

Bölgesel Terleme Nasıl Özelliklere Sahiptir?

– Bölgesel terleme her 100 kişi arasından 2 ya da 3 kişide ortaya çıkar.

– Koltuk altında ve yüzde terleme genel olarak buluğ çağında görülür.

– Aile içerisinde bireyden bireye geçmesi yüzde 40 oranındadır.

– Kişiye göre 40 yaşlarından sonra azalma meydana gelebilir, ancak ömür boyu devam eder.

– Uyku sırasında değil de uyandıktan sonra ortaya çıkar.

– El ve ayak terlemelerinin görüldüğü dönem genel olarak çocukluktur.

– Tüm mevsimlerde görülür, ama yaz mevsiminde daha çok belirginleşir.

– Kadın ve erkeklerde eşit olarak görülür.

– Korku, heyecan ve stres gibi durumlar terlemeyi başlatabilir.

Bölgesel Terleme Tedavisi

Ergenlik döneminde başlayan ve yaş ilerledikçe artan bir problem haline gelen bölgesel terlemenin tedavisinde ilk olarak dermatoloji bölümüne gidilir. Sonrasında ise tedaviye plastik cerrahi devam eder. Dermatoloji bölümünde genel olarak ilaç, krem ve losyonla tedavi gerçekleştirilir. Uzun süreli bir tedavi olmasının yanında kalıcı bir çözüm getirmediğini söylemek mümkündür. Diğer bir husus da kişiye verilen ilaçlar bazı yan etkiler gösterebilir.

Bölgesel terleme için tercih edilebilecek tedavi yöntemlerinden bir diğeri ise botoks olarak karşımıza çıkar. Ancak botoks oldukça pahalı bir yöntem olmasının yanı sıra yine kalıcı bir çözüm sunmaz. Ayrıca yaklaşık 6 ay kadar tedaviye devam edilmesi gerekir.

Bölgesel terleme tedavisi için kalıcı yöntem, klips adı verilen cerrahi bir uygulamadır. Vücutta terleme hangi bölge üzerinde yoğun ise o bölgeye klips yerleştirilir. Bu cerrahi işlemin tam adı “Klipsli ETS” olarak bilinir. Genel anestezi altında yapılan işlem ortalama 25 – 30 dakika kadar sürer. Cerrahi işlemin yapılmasının ardından çok zaman geçmeden bölgesel terleme kalıcı bir şekilde çözülmüş olur. Ancak bazı durumlarda refleks terleme olarak adlandırılan durumlar meydana gelebilir. Çoğunlukla göğüs ve sırt bölgesinde kendisini gösteren bölgesel terleme takılan klipslerin ardından şiddetli bir şekilde ortaya çıkıyorsa, cerrahi işlemi yapan uzman gerek gördüğü taktirde klipsler çıkarılabilir.

Genel Vücut Terlemesi Tedavisi

Eğer genel vücut terlemesine bir hastalık neden oluyorsa öncelikle ilgili uzman tetkikler yapar ve hastalık kaynaklı terlemeyi tedavi eder. Ancak bir hastalık nedeniyle terleme yaşanmıyorsa bazı önlemler alınması öngörülür ve tedavi aşamasına geçilir.

Alınan önlemler yeterli olmadığı taktirde sıra dermatolojiye başvurmaya gelir. Tedavi için dermatologlar antikolinerjik ve beta bloker şeklinde ilaçlar ile terlemeye müdahale eder.

Genel vücut terlemesi tedavisinde önemli bir noktayı gözden kaçırmamak gerekir. Bu terlemenin tedavisi için “Klipsli ETS” cerrahi operasyonu uygulanmaz. Klips işlemi kişinin daha ciddi sorunlarla karşı karşıya kalmasına neden olabilir.

Klipsli ETS Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Genel anestezi ile yapılan klipsli ETS sırasında koltuk altına 7 ya da 8 mm büyüklükte 2 delik açılır. Açılan 2 delikten biri seçilir ve içerisinden 4 mm çap büyüklüğe sahip kamera ilerletilir. Bu kamera hem içeriyi aydınlatır hem de iç kısımdaki görüntünün dışarıda yer alan monitöre aktarılmasını sağlar. Diğer delikten ise monitördeki görüntüden faydalanılarak özel bir klips ilerletilir. Burada sempatik sinire 6 mm büyüklükteki titanyum klips ile sıkıştırma işlemi uygulanır. Bu işlem aslında bir bakıma laparoskopi gibi bir yöntemdir. Operasyon yaklaşık olarak 20 – 25 dakika arasında bir zaman sürer. Ameliyat yapılırken akciğere kesinlikle söndürülme işlemi uygulanmaz. İdeal koşullarda göğüs tüpü koymadan operasyon sona erdirilir.

Klips Ne Zaman Etki Etmeye Başlar?

Cerrahi işlemden hemen sonra klips etkisini göstermeye başlar. Yani sonuçları görmek için bekleme süresi gerekmemektedir. Hatta operasyonun ardından kişi ilk uyandığı sıradan aşırı terleme olan bölgeleri kurudur.

Klips Yöntemi ile Vücudun Terlemesi Sona Erer Mi?

Tabii ki hayır. Bu yöntem sadece aşırı terleyen bölgelerde etkisi gösterir. Vücut her zamanki gibi standart şekilde terlemesini sürdürür.

Klipsli ETS Hangi Koltuk Altından Gerçekleştirilir?

Bu yöntem her iki koltuk altından da yapılır. İsteğe bağlı olarak tek koltuk altından yapılabilir, ancak hangi taraftan yapılmışsa sadece o bölgede etkisini gösterir.

Birden Fazla Bölgede Terleme Oluyorsa Nasıl Bir Uygulama Yapılır?

Eğer terleme birden fazla bölgede meydana geliyorsa ameliyatın yapılacağı yer ve yöntem değişmez. Her operasyonda koltuk altlarından uygulama yapılır. Koltuk altında el, yüz ve koltuk altına ait farklı sinirler vardır. Kişi hangi bölgesinden şikayet ediyorsa ilgili bölgenin sinirine klips yerleştirilir.

Klips Yönteminde Yaş Sınırı Var Mıdır?

Klipsli ETS yönteminde el ve ayak terlemesi için yapılacak cerrahi işlem 15 yaş ve üzerine gerçekleştirilir. Ayrıca yüzde terleme ve kızarma için de 20 yaşını doldurmak zorunludur.

Klipsli ETS Kimlere Uygulanmaz?

Bu yöntem kişinin ameliyat olmasına engel teşkil eden ciddi bir hastalığa sahip olan kişilere uygulanmaz. Akciğer ameliyatı olanlara da aynı şekilde kesinlikle yapılmaz.

Bunların yanı sıra el, ayak, yüz ve koltuk altı dışındaki diğer bölgeler için klipsli ETS yöntemi tercih edilmez.

Aşırı Terleme İçin Botoks Tedavisi

Botoks tedavisi son zamanlarda aşırı terleme sorunu yaşayanlar için de kullanılmaya başlamıştır. Bu uygulamada botulinum adı verilen bir zehir deriye uygulanır. Ayrıca zehir injeksiyon yöntemi ile deriye verilir.

Genellikle koltuk altında meydana gelen aşırı terleme için uygulanan yöntem, ayaklar ve avuç içinde oluşan terlemeler içinde uygulamaya alınır.

Botoks ile aşırı terleme tedavisi ortalama 15 – 20 dakika kadar zaman alır. Tedavi sürecinde kişi hafif derecede ağrı duyabilir. Çünkü ilk olarak ter bezlerinin yoğun olduğu bölgelerin anlaşılması adına test yapılır. Kişi hangi bölgesinden şikayet ediyorsa bu bölümlere iyot solüsyonu uygulanır. Kısa bir zaman beklendikten sonra nişasta sürülür ve bölge koyu bir renk almaya başlıyorsa ter bezlerinin fazla olduğu bölge bulunmuş olur. Ter bezlerinin fazla olduğu bölge bulunduktan sonra ise botoks işlemine geçilir. Botoks kişi de herhangi bir şekilde yan etki göstermez. Yine de bu tedavinin hamile kadınlara uygulanmaması tavsiye edilir.

Aşırı Terleme Nelere Yol Açar?

Koltuk altı bölgesinde meydana gelen aşırı terleme beraberinde de pek çok psikolojik sorunla kişiyi yüz yüze bırakmaktadır. Bu konuda Göztepe Medical Park Hastanesi’nde Göğüs Cerrahı Uzmanı Operatör Doktor Erkan Yıldırım, ortaya çıkan aşırı terlemenin kişilik gelişimine olumsuz etkiler gösterdiğini vurgulamaktadır. Şimdi aşırı terlemenin yol açtığı psikolojik sorunlara yakından bakalım.

Aşırı Terleme ile Hayat Kalitesi Düşer!

Kişinin gelişimine olumsuz etkiler sunan aşırı terleme, günlük hayatta en sıradan davranışların dahi zorlukla yapılmasına neden olur. Örneğin el sıkışma ya da kişinin karşısındaki kişi ile normal bir şekilde karşılıklı sohbet etmesi bile zor anlar yaşanmasına neden olur.

Diğer yandan yaz mevsiminde aşırı terleme nedeni ile koltuk altında oluşan ter izleri kişinin insanlara yaklaşmasını engeller. Rahat edilemeyen bir durum meydana geldiği gibi sevilen bir kişiye sarılmak bile imkansız hale gelir. Ayrıca herhangi bir eve girilmesi ve ayakkabının çıkarılması gerektiğinde ise yine zor anlar çok fazla terleme yaşayan kişinin zor zamanlar yaşamasına sebebiyet verir. Ayaklarda oluşan terleme, basılan yerlerde ter izi bırakır ve kişi de bundan oldukça rahatsızlık duyar.

Sınav Başarısı Aşırı Terleme ile Olumsuz Etkilenir!

Sınav esnasında terleyen kişinin kağıdına dokunması sonucu ter izi oluşması aşırı terlemenin sınav başarısına olumsuz etkilerinden biridir. Terleme nedeniyle kağıttaki soruların okunması güç hale gelebilir ve aynı zamanda kağıda yazmak zor olabilir. Böyle bir durum kişinin sosyal hayatı içerisinde fobi edinmesine neden olur ve kişi kendini kalabalık ortamlardan soyutlamak ister. Ayrıca arkadaşları ile arasına elinde olmadan mesafe koymaya yönelir ve sevgili edinme gibi bir durum olmaz. Bunların beraberinde gelen başka bir psikolojik sorun da özgüven kaybı olur. Günden güne kendini kötü ve çaresiz hisseden kişi yaşadığı zor zamanlar sonrasında depresyona dahi girebilir.

Aşırı Terleme Buluğ Çağında Tehlikeli Boyutlara Ulaşır!

Aşırı terlemenin en çok tehlike arz ettiği dönem buluğ çağı yani ergenlik dönemidir. Hormonların daha hızlı ve fazla çalışmaya başlaması terlemeyi de artıracaktır. Gençlerin sosyal yaşama daha fazla adapte olma gereksinimi duyduğu bu dönemde ortaya çıkan terleme, geçlerin kendini birçok şeyden geri çekmesine ve doğal olarak kendilerine kısıtlama getirmelerine yol açar. Çevresine karşı kaçamak davranışlar sergiler ve utanma duygusu baskın olmaya başlar. Bu duruma gelen gençler, sınıflarında rahat davranamaz, arkadaşları ile keyifli zaman geçiremez ve tabii ki sevgili edinemez.

Oysa ki ergenlik dönemi gençlerin spor, müzik, eğlence, var olan ve yeni arkadaşlıklar, eğitim ve aşk açısından en yoğun olduğu dönemdir. Ayrıca bu dönemde kişi kendisini yaşamın hiçbir alanında olmadığı kadar geliştirmeye çalışır. Ancak terleme nedeniyle özgüven kaybolur ve hassas olan yapı daha da kırılganlaşarak herkesten kendini soyutlar.

Terleme Beden Sağlığı İçin Gereklidir, Ya Fazlası?

Kişinin beden sağlığı açısından eksik olmaması için vücudun yerine getirmesi gereken bazı ihtiyaçları vardır. Bunlardan biri de terlemedir. Ancak fazla terleme için aynı şeyi söylemek mümkün olmaz. Aşırı terleme ile giyilen kıyafetlerde oluşan ter izleri utanma duygusunu ortaya çıkarır. Kişi diğer insanlardan her zaman uzak olmak ister ve sürekli kendini saklama gereksinimi duyar.

Fazla terleyen insanlar psikolojilerinin kötü etkilenmesi nedeniyle ruhsal ve bedensel açıdan çöküntü yaşar. Bunlara bağlı olarak ise kişilik yeteri kadar gelişemez ve ilerlen yıllarda çeşitli problemler baş gösterir.

Aşırı Terleme Konusunda Merak Edilenler

Aşırı Terlemenin Kendiliğinde Çözülme Şansı Var Mıdır?

Bunu tıbbi bir terimle açıklamak gerekirse, terleme nedeniyle doktora giden kişiye ilgili uzman tarafından hiperhidroz tanısı konabilir. Bu tanı koyulan kişide terlemenin kendi kendine çözüme ulaşma şansı yoktur. Ancak hiperhidroz tanısı konmamışsa ve terleme var olan bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkmışsa terlemenin kendiliğinden iyileşme şansı vardır.

Terleme Ameliyatının Etkisi Ne Zaman Görülür?

Terleme ameliyatına giren kişi sinirlere klips takılması ile etkilerini hemen görmeye başlar. Bunu bir zaman dilimi ile netleştirecek olursak ilk 10 dakika diyebiliriz. Ayrıca ameliyat esnasında eller kurumaya başlar ve hasta ameliyatın ardından kendine geldiğinde bunu kolayca fark eder.

Ameliyat Sonrası Aşırı Terleme Tekrar Başlar Mı?

Ameliyatın yapılması ardından ortalama 2 ya da 3 hafta sonra terlemeler görülebilir. Ancak bu geçici bir terlemedir. Çünkü terleme ameliyatının başarı oranı yüzde 95 seviyelerindedir.

Aşırı Terleme Sırasında Ne Yiyip Ne İçilmeli?

Su ve aşırı mineral kaybını önlemek için aşağıdaki önerileri dikkate almanızı tavsiye ederiz.

– Çok fazla çay ve kahve içmeyin. Tabi alkol kullanımını da önemli ölçüde düşürün. Sıcak havalarda çok sık içilen bira, vücudun aşırı derecede su kaybetmesine neden olur ve bunun yanında terin çok kötü kokmasına yol açar.

– Baharatlar, soğan ve sarımsak genel olarak bakıldığında fazla tüketilmesi tavsiye edilen besinler arasında. Ancak bu besinler aşırı derecede terleyen kişilerin ter kokularını ağırlaştırabilir ve olduğundan daha kötü bir kokunun ortama yayılmasına sebep olabilir.

– Ilık ya da soğuk fark etmez adaçayı içilmesi tavsiye edilir. Adaçayının ter bezlerinin çalışma işlevlerini azaltıcı etkisi vardır.

– Eğer bir içecek içilecekse sıcak veya soğuk olması önerilmez. Ilık bir içecek tercih edilmesi önemlidir. Çünkü soğuk içecek vücut kendini ısıtmaya çalışmasına neden olur ve soğuma başladığı zaman çok fazla terleme yapar. Sıcak içecek ise vücudun kendini soğutma evresine sokmasına neden olur ve yine terleme meydana gelir.

Aşırı Terleme Bitkisel Çözüm Önerisi

Bitkisel yöntemler de aşırı terlemenin tam olarak olmasa da belirli oranda önüne geçilmesinde etkilidir. Aşırı terlemeye bitkisel çözüm için uzmanlar adaçayını önermektedir. Terlemeyi önleyici etkileri bulunan adaçayı, düzenli bir şekilde tüketildiğinde yüzde 40 – 50 oranında terlemeyi geçirir. Yapılan araştırmalar sonucunda demlenmiş adaçayının vücudun terleyen bölgelerine sürüldüğünde terlemeyi yüzde 37 oranında azalttığı görülmüştür. Bunun yanında adaçayının içilmesi de terlemeyi belirgin derecede azaltmaktadır.

Aşırı Terleme İçin Adaçayı Karışımları

1. Bir çay kaşığı kurutulmuş adaçayını kaynattığınız bir bardak su ile karıştırın. 5 dakika kadar beklemenizin ardından karışımı bir süzgeçle süzün ve demlenen adaçayını cildinizde fazla terleyen bölgelere uygulayın. Demlenen çayı ılıdıktan sonra cildinize uygulamayı unutmayın.

2. İsteğinize bağlı olarak demlediğiniz adaçayını bal ya da limon ile karıştırarak bir fincan için. Adaçayını bu şekilde her sabah ve akşam içmenizde fayda var. Diğer yandan demlendiğiniz adaçayını ılımaya bırakın ve elinize temiz biz alarak demlenen adaçayını boyun bölgesi ve koltuk altlarınıza sürün. Ayakları terleyenler de aynı şekilde gerekli temizliği yaptıktan sonra bu adaçayı ile ayaklarını ovabilir. Bu uygulama ayak kokusunun giderilmesine yardımcı olur.

3. Hint tıpında yer alan bazı bitkisel karışımlar da aşırı terlemenin önüne geçer. Bu karışımlar şu şekildedir;

– Adaçayı, kedi otu ve at kuyruğu karışımından meydana gelen çaylar.

– Çilek yaprağı, adaçayı, bir adet ceviz yaprağı ve ısırgan yaprağından oluşan çaylar.

Terlemeyi bitkisel yöntemlerle geçirmek için biraz sabır gerekir. Sizlere aktarmaya çalıştığımız adaçayı bir günde fayda etmez. Bu nedenle çayın her gün sabah ve akşam olmak üzere en az iki defa içilmesi gerekir. Ortalama 2 – 3 hafta içerisinde faydası görülecektir.

Aşırı Terleme Nedenleri ve Çözümü Videosu