Paylaş |
Tweet |
İlk 28 gününde bebekler yenidoğan adını aldıkları bir dönemdedirler. Bu süreçte bebeklerde sıklıkla, belli bir tehlike ölçüsünü aşmayan ve birkaç hafta sonra geçen yenidoğan sarılığı görülebilir.
Sarılık cilde sarı rengi veren bilirubin adlı maddenin kandaki seviyesinin yükselerek, deride birikmesi sonucunda meydana gelir.
Yenidoğan bebeklerde daha fazla olan alyuvarların parçalanması neticesinde açığa çıkan bilirubin, anne karnındayken, annenin karaciğeri tarafından temizlenir. Ancak doğumdan sonra bebeğin karaciğerinin bu maddeyi temizleyecek yeterliliğe ulaşması birkaç gün alır. Bu birkaç günlük süre zarfında bilirubin yeterlince atılamadığından artar ve bebeklerde sarılık oluşmasına neden olur.
Yenidoğanlarda sarılık çoğunlukla kendi kendine geçse de, bazı hallerde yüksek seviyelere ulaşan bilirubin, kan yoluyla beyne ulaşarak, kalıcı beyin hasarına neden olabilir. Bu nedenle bebeklerde sarılık nedenleri tam olarak bilinmeli ve buna göre erken tespit edilmesi ve doktor tarafından dikkatle takip edilmesi gereken bir durumdur.
Sarılığı olan bebeklerin ilk on gün doktor kontrolü altında tutulması gerekir. On günden sonra kapanan kan, beyin bariyerinin, bilirubinin kan yoluyla beyne ulaşmasını engellediği kabul edilir.
– Kan gurubu uyuşmazlığına bağlı sarılık oluşumu
– Bebeğin yetersiz beslenmesi sonucu sarılık oluşumu
– İdrar yollarındaki enfeksiyon sonucu sarılık oluşumu
– Anne sütü sarılığı sonucu sarılık oluşumu
– Doğuştan gelen enzim hastalıkları nedeniyle sarılık oluşumu
– Zor doğumlardan sonra, yenidoğanın kafa derisinin altında kan toplanması
– Sarılık önce yüz bölgesinde başlayarak, bilirubin artışına göre sırayla, bebeğin göğsüne, karnına, kol ve oradan da bacaklarına ilerler.
– Bebeğin gözakı sararır.
– Parmakla hafif şekilde bebeğin cildine bastırıldığında ve parmak çekildiğinde bastırılan bölge daha sarı görünür.
– Bebeğin emmesi azalmaya ve uyuma süresi artmaya başlar
– Bilirubin çok fazla yükselerek beyni etkilemişse, bebek sürekli başını geriye doğru atmaya ve tiz bir sesle ağlamaya başlar. Bu durum havaleye kadar gidebilir ve bebeğin zeka gelişiminde ve motor hareketlerinde sorunlar oluşmasına sebep olabilir.
– Yenidoğanların%60’ında rastlanan sarılığın görülme oranı, erken doğan bebeklerde %80’e çıkar.
– Zor gerçekleşen doğumlardan sonra kafa derisinin altında kanama olan bebeklerde sarılık daha sık görülebilir.
– İyi beslenmeyen bebekler risk altındadır.
– Büyük kardeşlerinde ileri düzeyde sarılık tespit edilmiş bebeklerde sarılığa rastlanma ihtimali daha fazladır.
Bebeğin ilk on gün doktor kontrolünde olması çok önemlidir. Doktor takibinin yanında, bebeğin iyi beslenmesi sarılığın daha çabuk atlatılmasında önemli rol oynar. Bebeklerde sarılık tedavisi sırasında doktor bebeğe gerek gördüğü durumlarda ilaç tedavisi uygulayabilir. Bunun yanında bebeğin dengeli beslenmesi de uzman doktor tarafından kontrol edilir. Hatta bebeğin neleri tüketmesi gerektiğine doktor kendisi karar verebilir ve tedavi sürecinde beslenme doktor kontrolünde gerçekleşebilir.